Колькін самаробны пісталет
Танька, ідзі сюды! Глядзі, што я прыдумаў! – крычаў сваёй пяцігадовай сястрычцы хлопчык гадоў шасці. Там, у павеці, у самым канцы двара, ён штосьці змайстраваў і жадаў, каб сястрычка ацаніла яго працу… Гэта быў выдатны панадворак. Ён быў абкружаны з двух бакоў даваеннымі аднапавярховымі драўлянымі дамамі. У кожным доме жыло па шэсць, а то і па восем сем'яў. Усе вокны былі з аканіцамі. Дамы злучаліся пад прамым вуглом. Гэта было скрыжаванне вуліц Розы Люксямбург і Клары Цэткiн. На вуглу дамоў стаяла калонка, адкуль жыхары дамоў бралі ваду. З трэцяга боку панадворак абрамлялі старыя адрыны, за якімі віднеўся сад, маліннік. Там жыў багаты чалавек, акцёр Уладзімір Дзядзюшка. У яго былі дзве машыны, па тых часах – вялікая раскоша. З апошняга боку панадворка размяшчаўся агарод: штук дзесяць градак, на якіх жыхары кватэр вырошчвалі салату, лук, моркву, кроп на зеляніну. Дрэвы ў панадворку былі велізарныя, а па сярэдзіне стаяў драўляны стол з лаўкамі, вакол якога раслі шыкоўныя кусты белых руж...
– Так, я ўжо іду! – крыкнула ў адказ Танька. Яна на хаду саскочыла з арэляў, прывязаных моцнай вяроўкай да самай тоўстай галінкі старой таполі, і пабегла да брата на іншы канец двара.
У цішыні летняга дня ў гэтым двары часам прарываўся голас шпака, які сядзеў каля шпакоўні на верхавіне клёна. Такім чынам ён імкнуўся засцерагчы сваю сям'ю – шпачыху і птушанят, якія нядаўна прадзяўбліся з яек у гняздзе, ад няпрошаных гасцей. Маўляў, я тут сяджу, тут мая тэрыторыя і мая хата, а вы не замінайце мне і маёй сям'і. Бадай, нікога, акрамя дзяцей у адрыне, паблізу цяпер не было. Але магчыма, што асцярожны шпак сачыў за ўсім, што адбывалася ў двары, абкружаным дзвюма старымі драўлянымі дамамі, павецямі і агародам.
Ва ўваходзе ў дашчатую павець, трэццюю па падліку з дзесяці, сядзеў хлопчык і трымаў у руках нейкую незразумелую штуковіну. Гэтыя павеці служылі своеасаблівым плотам, які агароджваў іх двор ад суседняга двара.
– Бачыш, што я зрабіў? Гэта пісталет. Ён можа страляць, – Колька нацягнуў рызінку на дуле пісталета і стрэліў.
– Плі! – крыкнуў хлопчык.
– Гэта патрон? – спытала спалоханая Танька.
– Не бойся, не заб'е. Гэта "прабой".
"Прабой" аказаўся зробленым з кавалачка сагнутага дроту.
– Ты такім не страляй па людзях, – сказала асцярожная Танька. – А то будзе балюча.
– А я і не страляю, – апраўдваўся Колька. – Я ж не фашыст нейкі.
Хлопчык ізноў стрэліў і патрапіў у дрэва.
Таньке ўсё гэта надакучыла, і яна ўжо хацела ісці дамоў. Але тут рыпнула сярэдняя з трох уваходных дзвярэй даваеннага драўлянага аднапавярховага дома, і на ганку з'явіліся дзеці – Людка, Сярожка і Ігарок.
Усе яны жылі ў другім ганку дома, у той час як Колька з Танькай пражывалі ў трэцім.
– Дзе вы былі? – спытала Танька. – Глядзіце, што Колька зрабіў!
– Ого! – захапіліся хлопчыкі. – А нам дасі пастраляць?
– Вядома дам, толькі па адным патроне. – Колька дастаў з кішэні "прабоі" і падзяліўся з сябрамі.
– Ух ты! – захапляліся дзеці, страляючы па павецях з самаробнага пісталета.
Сярожка заўважыў, як праз двор прайшоў руды кот, нацягнуў рызінку, прыцэліўся і ўжо хацеў стрэліць. Але Колька яго спыніў:
– У ката нельга страляць, бо ён жывы. Мы ж не фашысты.
– Правільна, – падтрымала яго Людка, яна расла вельмі добрай дзяўчынкай, любіла катоў і сабак, наогул, усіх жывёл, якія жылі ў двары.
Сярожка паслабіў рызінку, меркаванне сяброў для яго было законам…
У той пасляваенны час цацак у Тані з братам было вельмі мала: толькі яе зробленая з анучы лялька з пластмасавай галавой, драўляны конь-качалка, кубікі, мяч, ваўчок. Можа таму Колька рана навучыўся майстраваць. Той самы драўляны пісталет і рагатку ён змайстраваў яшчэ да школы.
Гэты аповед на рускай мове
28.08.24