Парусны Караблік падарожнічае (першае вандраване)
Гэта гісторыя пра тое, як маленькі парусны Караблік, сканструяваны адным добрым хлопчыкам у гуртку юных суднамадэлістаў, вандраваў па адной з самых вялікіх рэк Еўропы – Волзе.
Юрка ўсё сваё жыццё, а гэта дзевяць з паловай гадоў, пражыў ля вытокаў гэтай ракі ў горадзе Цвер. Але ён чамусьці нават не здагадваўся, што яго Волга такая вялікая, і што яна ўпадае ў Каспійскае мора. Неяк улетку яго бацькі надумалі ўзяць адпачынак, каб з'ездзіць у госці да сяброў у горад Астрахань. Гэты горад, казалі яны, размешчаны ля самага мора. Там ёсць марскі порт, куды прыплываюць вялікія караблі, а вакол горада – вельмі прыгожыя маляўнічыя мясціны.Юркін Караблік, пачуўшы іх размову, быў вельмі ўстрывожаны. Яму захацелася пабываць у гэтым цікавым горадзе і паглядзець на марскія караблі! А хлопчык, даведаўшыся пра хуткую паездку, стаў рыхтавацца да яе. Ён купіў сабе новыя ласты і маску, нават бінокль, але пра тое, каб узяць у вандраванне свой парусны Караблік, не падумаў.
Неўзабаве тата купіў квіткі на самалёт, і ў прызначаны дзень сям'я адправілася адпачываць. Дома ж засталіся старэнькія дзядуля з бабуляй. Не зразумела якім чынам, але дзядуля здагадаўся, што Юркін Караблік вельмі журыцца. І аднойчы ён узяў яго з сабой на рыбалку на раку Волгу.
– У нас няма мора, затое ёсць рака. Тут наша Волга вузенькая, таму што яна яшчэ не напоўнена вадой сваіх прытокаў. Але ты, Караблік, калі будзеш адважным і паплывеш па ёй, зможаш дабрацца да самога Каспійскага мора, куды ўпадае Волга. Плыві!
З гэтымі словамі дзядуля спусціў парусны Караблік у ваду, і той паплыў! Вядома, Караблік быў маленькі, але ўсё ў яго было на месцы, бо яго вельмі правільна сканструяваў Юрка.
– Не бойся, плыві! Шчаслівага табе плавання! Спадарожнага ветру! – крычаў наўздагон Карабліку дзед.
А малыш зусім не баяўся. Ён быў вельмі рады, што адправіўся ў вандраванне па Волзе, і плыў, плыў наперад. Яго ветразі падганяў ветрык, а рачныя чайкі ляцелі побач. Калі Караблік стамляўся, птушкі дапамагалі яму выбрацца на бераг і адпачыць. Потым яны ізноў падштурхоўвалі вандроўніка ў ваду.
Волга з пяшчотай глядзела на малога і не дазваляла вялікім хвалям наплываць на яго. Рака баялася, што Караблік можа патануць. Яе берагі станавіліся ўсё шырэй і шырэй, бо Рака напаўнялася вадой малых рэчак, якія па дарозе злучаліся з ёй. Вось ужо рака Ака ўлілася ў Волгу, а за Акой – Кама.
А колькі вялікіх гарадоў і маленькіх вёсак размясцілася на берагах Волгі! Караблік заўважаў, як высокія рачныя берагі змяняюцца нізкімі, і наадварот. Часам ён бачыў вялікія караблі, якія стаялі ля берага, але не мог падплысці да іх, каб пагаварыць. Адзін такі карабель, гэта быў вялікі круізны Цеплаход, сам заўважыў малога, падплыў да яго і разгаварыўся:
– Ты малайчына, што адважыўся паплысці ў такое займальнае вандраванне! А я ўжо пяць гадоў плаваю па Волзе з Масквы да Астрахані. Бачыш, колькі людзей на маіх палубах. Усе яны – турысты.
– З Масквы? – здзівіўся парусны Караблік. – Я плыву па Волзе аж з горада Цвер, мінуў шмат гарадоў, якія стаяць па берагам гэтай ракі, але каля Масквы не праплываў.
– Праз Маскву цячэ Масква-рака, а не Волга, – тлумачыў Цеплаход. – Ёсць канал, які злучае Маскву-раку з Волгай. Па ім я дабраўся да Волгі.
– Вельмі цікава! І ты таксама праплываў па Волзе паблізу такіх вялікіх гарадоў, як Яраслаўль, Кастрама, Ніжні Ноўгарад, Казань, Ульянаўск, Самара і Саратаў?
– Вядома. Калі хочаш, узбірайся на маю палубу, і да Астрахані мы паплывём разам.
– Добра, я згодзен! – крыкнуў Караблік і ўзлез на нос Цеплахода.
Там яму стала яшчэ цікавей. Адтуль, з вялікага Цеплахода, адкрываўся выдатны від на раку і яе берагі. А Волга здавалася такой шырокай!
– Яна падобная на сапраўднае мора, – прагудзеў Цеплаход.
Цікаўныя птушкі, часцей за ўсё гэта былі мясцовыя рачныя чайкі, убачыўшы з берага Цеплаход, ляцелі за ім і нават прысаджваліся адпачыць на яго нос, побач з маленькім парусным Караблікам.
– Ты адкуль плывеш? – дапытваліся яны.
– З Цверы! – ганарліва адказваў малы. – Я плыву да Астрахані. Туды прыплываюць вялікія караблі з самога Каспійскага мора.
– Мы ведаем! – крычалі рачныя чайкі. – На беразе Каспійскага мора жывуць нашы сябры, марскія чайкі. Яны казалі, што гэта мора вельмі глыбокае. Часам яно штарміць, хвалі ўздымаюцца на велізарную вышыню. І тады ўсе караблі стаяць ля прычала, не адважваючыся адправіцца ў плаванне.
– А як жа быць тым караблям, якія не паспелі дабрацца да берага? – спытаў парусны Караблік.
– Іх выратоўвае марскі маяк. Ён накіроўвае магутны светлавы прамень пражэктара ў мора і паказвае заблудным караблям, дзе знаходзіцца бераг, і куды ім трэба плысці. Апрача таго, у маяку можа выкарыстоўвацца радыёсігнал, які перадаецца на заблудны карабель, калі светлавы прамень чамусьці не можа даляцець да яго.
За доўгай і цікавай гутаркай з птушкамі Караблік нават не заўважыў, як яны падплылі да Валгаграда.
– О, гэта знакаміты горад! Падчас Вялікай Айчыннай Вайны тут была вялікая бітва, – крыкнулі чайкі.
– І нашы салдаты прагналі адсюль фашыстаў?
– Так. Яны вызвалілі горад, але шмат савецкіх салдат загінула. Іх пахавалі на кургане, – чайкі паказалі Карабліку на Мамаеў курган, міма якога праплываў Цеплаход. – Гэты помнік дагэтуль нагадвае ўсім пра тую страшную вайну.
– Як добра, што цяпер няма вайны! – услых падумаў парусны Караблік. – І я плыву па Волзе да мора!
– Ура, ура, ура! – разам крыкнулі рачныя чайкі, якія лёталі ў небе. – Глядзі, Караблік! Мы ўжо даплылі да Астрахані!
Караблік убачыў шмат вялікіх і малых суднаў. Яны стаялі ля прычалу. І тады круізны Цеплаход даў працяглы гудок у знак прывітання, а потым стаў прычальваць да берага. Парусны Караблік паглядзеў на людзей, якія стаялі на прычале, і раптам убачыў Юрку. Хлопчык таксама заўважыў Караблік і памахаў яму рукой.
Неўзабаве ўсё стала ясна. Дзядуля патэлефанаваў Юрку і папярэдзіў яго аб тым, што парусны Караблік адправіўся ў вандраванне па Волзе. Даведаўшыся пра гэта, хлопчык стаў кожны дзень прыходзіць да прычала, спадзяючыся ўбачыць свайго сябра.
Нарэшце, яны сустрэліся. Вядома, Юрка адчуваў за сабой віну, але Караблік не крыўдзіўся, бо ён паплаваў па Волзе. І гэта было так цікава! Неўзабаве сям'я хлопчыка адправілася да мора. І тады Караблік зразумеў, якое ж яно неабсяжнае! Ён убачыў вялікія хвалі, марскіх чаек і нават Каспійскіх цюленяў. Але цяпер хлопчык заўсёды быў побач з Караблікам і нікуды не адпускаў свайго сябра аднаго, баючыся, што той можа страціцца.
Пройдзе час. Аднойчы парусны Караблік ізноў адправіцца ў вандраванне разам з Юркам. Ён паляціць на самалёце ці нават паедзе на цягніку да Чорнага мора! Але гэта ўжо зусім іншая гісторыя.
Гэтая казка на рускай мове
другая частка казкі – " Папяровы Самалёцик падарожнічае "
30.07.18
