Папяровы Самалёцик падарожнічае (другое вандраване)
Пасля займальнага плавання па Волзе да Каспійскага мора парусны Караблік з хваляваннем чакаў вандравання да Чорнага мора. Юрка абяцаў узяць яго з сабой, і, вядома ж, яны збіраліся паляцець туды на вялікім сапраўдным самалёце! Бацькі хлопчыка часта казалі пра будучую паездку. Але для таго, каб адправіцца да мора, ім трэба было зарабіць грошы на пуцёўку. А гэта няпроста. Юрка разумеў, што ён павінен добра сябе паводзіць, каб не хваляваць маму і тату. Пасля школы хлопчык адразу ж выконваў хатняе заданне, а затым яшчэ паспяваў дапамагчы маме па гаспадарцы і ішоў на заняткі ў спартыўную секцыю.
Парусны Караблік стаяў на кніжнай паліцы ў вялікім пакоі. Ён слухаў усе хатнія гутаркі, але ні чым не мог дапамагчы хлопчыку.Юрка часам браў свайго сябра ў рукі і казаў яму:
– Ужо хутка прыйдзе лета, а ў жніўні ў мамы з татам на працы будзе адпачынак. Я абавязкова вазьму цябе з сабой на мора.
– Ды ўжо, глядзі, не забудзься на свой Караблік, як гэта было ў мінулы раз, – падтакваў дзядуля.
Ён не збіраўся ехаць у такое далёкае вандраванне, але дапамагаў родным парадамі. У маладосці дзядуля ездзіў да Чорнага мора. Часам ён распавядаў дзецям і ўнуку пра лепшыя месцы на ўзбярэжжы Чорнага мора ў Крыму.
Уся сям'я чакала жніўня, каб адправіцца ў Дом адпачынку ў Крымскае мястэчка Гурзуф, куды тата ўжо купіў пуцёўкі.
– Там вы ўбачыце гару Мядзведзь. Гэтая гара і сапраўды падобная на вялікага мядзведзя, – казаў дзядуля. – А калі вы сядзеце на прагулачны катэр і паплывяце на экскурсію ўздоўж узбярэжжа, то ўбачыце прыгожыя палацы і прыбярэжныя паркі, дзіцячы лагер "Артэк". З мора да берага часам падплываюць дэльфіны, яны вынырваюць з вады і прыязна глядзяць на людзей. Па ўсім узбярэжжы расце шмат пальмаў, кіпарысаў, платанаў, каштанаў. Усе прыбярэжныя паркі ў Крыму калісьці пасадзілі людзі.
"А мне б толькі паплаваць у Чорным моры і паглядзець на вялікія караблі", – марыў парусны Караблік.
І вось пачалося доўгачаканае лета. Юрка добра скончыў чацвёрты клас і перайшоў у пяты. Аднойчы хлопчык прынёс дахаты папяровы Самалёцік. Ён быў зроблены не з газеты і не з сшыткавага ліста, а з тоўстай непрамакальнай паперы блакітнага колеру.
– Ты запускаў яго палётаць у двары? – спытаў дзядуля, пакруціўшы ў руках дзіцячую цацку. Такія самалёцікі ён часта складваў з паперы ў сваім дзяцінстве. – Калі не, то выйдзі на балкон і адпраў свой Самалёцік у вандраванне па паветраных хвалях.
– Я ўжо запускаў яго ў двор з Санькінага балкона, – адказаў Юрка. З гэтым хлопчыкам ён разам хадзіў у школу і лічыў яго сваім лепшым сябрам.
Так і не рэалізаваўшы яшчэ адзін выдатны палёт у двор з Юркінага балкона, папяровы Самалёцік нябеснага колеру апынуўся на кніжнай паліцы побач з парусным Караблікам.
– Прывітанне! – сказаў парусны Караблік папяроваму Самалёціку.
– Прывітанне! – адказаў папяровы Самалёцік.
– Як добра, што Юрка паклаў цябе побач са мной. А то мне сумна аднаму. Раскажы, што ты бачыў у двары?
– Так, нічога асаблівага: высокія дрэвы, прама пад аблокамі лётаюць птушкі. Юрка казаў, што гэта стрыжы. Яны ніколі не садзяцца на зямлю.
– А я аднойчы бачыў, – прыгадаў парусны Караблік, – як дзядуля выходзіў на балкон і разглядаў гняздо стрыжоў. Яно прама пад балконам, у шчыліны. Тады дзядуля распавёў, чаму стрыжы не садзяцца на зямлю. Яны не ўмеюць узлятаць з зямлі, таму што ў іх кароткія лапкі і вельмі доўгія крылы. Стрыжы рана ляцяць зімаваць на поўдзень, – працягваў гутарку парусны Караблік. – Яны маленькія і баяцца нават невялікага холаду. Так кажа дзядуля.
Да позняга вечара Караблік распавядаў Самалёціку аб усім, што ведаў сам: пра тое, як Юрка змайстраваў яго самога ў кружку юных суднамадэлістаў, пра сваё вандраванне па Волзе, пра тое, што хлопчык збіраецца ўзяць яго з сабой у вандраванне да Чорнага мора.
Практычна ўсе цёплыя летнія дзянькі Юрка праводзіў у двары з сябрамі. Яго бацькі хадзілі на працу, бабуля з дзядулем займаліся хатнімі справамі. Караблік з Самалёцікам часта заставаліся зусім адны ў вялікім пакоі.
Парусны Караблік марыў пра вандраванне, а папяровы Самалёцік ні пра што не марыў. Ён разумеў, што Юрку не цікава яго браць з сабой да Чорнага мора, бо хлопчык паляціць туды на сапраўдным самалёце.
Надышоў дзень ад'езду. Раніцай бацькі хлопчыка сабралі ўсе рэчы ў вялікую торбу, Юрка асцярожна спакаваў у кардонную скрынку свой Караблік. А потым сям'я адправілася ў аэрапорт. У вялікім пакоі на кніжнай паліцы Самалёцік застаўся ў поўнай адзіноце. Ён адразу засмуткаваў ад таго, што яго не ўзялі ў вандраванне да мора. І тут у пакой увайшоў дзядуля. Ён падышоў да Самалёціка, уважліва паглядзеў на яго і зразумеў, што Самалёцік журыцца.
– Я бачу, ты моцна засмуціўся. Мабыць, жадаў, каб цябе ўзялі ў вандраванне. Шкада, што Юрка не зразумеў гэтага! – сказаў дзядуля. – Але, калі захочаш, ты зможаш сам дабрацца да Чорнага мора. Жадаеш пабываць на моры? – спытаў дзядуля.
– Жадаю, вельмі жадаю! – сказаў Самалёцік.
Дзядуля не зразумеў, што кажа Самалёцік, але ўбачыў, як той пакалыхаў крыламі ў знак згоды.
– Вось і добра! – сказаў дзядуля. – Тады я пайду дамаўляцца са стрыжамі.
Ён адчыніў дзверы і выйшаў на балкон. Што ён там рабіў, Самалёцік не ведаў. Але, калі дзядуля ўвайшоў назад у пакой, ён зноў падышоў да кніжнай паліцы, узяў папяровы Самалёцік у руку і паднёс яго да балкона:
– Пад балконам у шчыліне жыве сям'я стрыжоў, – растлумачыў стары. –Яны выгадавалі і навучылі лётаць сваіх птушанят. Тата-стрыж сказаў мне, што праз два дні ўсе стрыжы, якія жывуць пад балконамі нашага шматпавярховага дома, адлятаюць на поўдзень. Яны згодны ўзяць цябе з сабой і давесці да Чорнага мора. Паляціш?
– Палячу! Абавязкова! – крыкнуў Самалёцік. Дзядуля не ўчуў, але ўбачыў, як папяровы Самалёцік хутка-хутка памахаў крыламі.
– Бачу, рады! – сказаў дзед. – Тады ляці!
На досвітку ў прызначаны дзень, як толькі чародка стрыжоў узнялася ў неба, дзядуля запусціў услед за птушкамі Самалёцік. Парыў ветру падхапіў папяровую птушку і ўвёў у чараду стрыжоў. Маленькія вельмі шпаркія чорныя птушачкі абкружылі блакітны Самалёцік і павялі яго за сабой.
– Мы ляцім напрасткі, як гэта робіць вялікі пасажырскі самалёт, – крыкнуў Важак чарады. – Да вечара дабяромся да Чорнага мора.
– Ура! Я лячу да мора! – радаваўся папяровы Самалёцік.
Яму зусім не было страшна, хоць ляцелі яны высока над зямлёй. Стрыжы назіралі за нявопытным вандроўнікам. Яны падхоплівалі яго сваімі крыламі, калі Караблік губляў кіраванне, і дапамагалі ляцець наперад.
– Унізе – Азоўскае мора, – нарэшце паведаміў Важак. – Чорнае мора зусім недалёка адгэтуль. Праз паўгадзіны даляцім.
Папяровы Самалёцік гатовы быў крычаць ад радасці. Хутка, вельмі хутка ён убачыць велізарнае мора, а на беразе сустрэне свайго сябра – паруснага Карабліка!
– А вось і Крым! Ён унізе! Спускаемся! – закамандаваў Важак.
Птушкі спусціліся ўніз і прызямліліся на вяршыню Мядзведзь-гары.
– Зараз ляці сам! Шукай сваіх! Мы ж паляцім далей, у Афрыку, – сказаў Важак птушынай чарады.
– Дзякуй вам, стрыжы! Вы дапамаглі мне даляцець! – падзякаваў Самалёцік і паляцеў да берага мора шукаць сваіх сяброў.
У гэты час каля берага ў вадзе плаваў парусны Караблік, а на беразе сядзеў Юрка.
– Прывітанне! – прасвістаў смелы вандроўнік і прызямліўся ля самай вады.
Першым яго заўважыў Юрка. Ён падняў з зямлі маленькі Самалёцік і здзіўлена прамовіў:
– Дык гэта ж мой папяровы Самалёцік! Я пазнаю яго! Як ён сюды патрапіў?
– Вось так і патрапіў! Мяне прывялі стрыжы! – крыкнуў Самалёцік.
Яго пачуў парусны Караблік і падплыў да берага.
Гэта было падобна на цуд! Каля сапраўднага вялікага Чорнага мора сустрэліся два сябра – парусны Караблік і папяровы Самалёцік. Іх змайстраваў Юрка дома, у Цверы. І, мабыць, пры гэтым хлопчык змог перадаць ім сваю любоў да вандраванняў!
Яшчэ цэлых два тыдні Юрка з бацькамі адпачываў на беразе Чорнага мора. Кожны дзень хлопчык браў з сабой сваіх маленькіх сяброў. Яны плавалі на катэры ўздоўж усяго ўзбярэжжа, глядзелі, як дэльфіны выскокваюць з вады, хадзілі ў горы, адпачывалі ў чарнаморскіх парках і ля самага берага на пляжы.
Чорнае Мора радавалася разам з імі. Яно ласкава плёскалася аб бераг і шаптала ім добрыя словы. Чорнае Мора жадала Юрку, паруснаму Карабліку і папяроваму Самалёціку яшчэ шмат шчаслівых і займальных вандраванняў па нашай велізарнай планеце!
Гэтая казка на рускай мове
первая частка казкі – " Парусны Караблік падарожнічае "
1.08.18
