Святло і музыка чароўнага лесу
У казачным лесе прачыналася вясновае Сонейка. Яно нясмела рассыпала па зялёнай траўцы свае яркія праменьчыкі, але яшчэ не дакраналася да далікатнай маладой лістоты на бярозках і рабінах, не гладзіла лапачкі ялінак і сасёнак. Сонейка і не заўважыла, як з-пад зямлі вынырнуў маленькі Выточак. Ён з цікавасцю агледзеўся і ўзрадаваўся свайму нараджэнню на выдатны белы свет. Ператварыўшыся ў бурлівы Ручаёк, малыш весела паскакаў праз бліскучыя каменьчыкі, пракладаючы сабе шлях да лясных сцяжынак, абсыпаючы дрэвы і кусты празрыстымі кропелькамі халоднай вады. Адважыўшыся, Ручаёк падскочыў высока-высока і звонка праспяваў куплет дзіцячай песенькі:
Я вясёлы Ручаёк, добры жартаўлівы.Не сумую і заўжды буду я шчаслівым.
Толькі сябра не сустрэў я на белым свеце,
Можа знойдзецца ён сам дзесьці на планеце.
Насельнікі чароўнага лесу, пачуўшы нечы звонкі галасок, прачыналіся, нібы ад званка будзільніка. Але ніхто не стаў ушчуваць Ручаёк за тое, што ён так рана абудзіў іх. Вось толькі злая рыжая Ліса вырашыла, што трэба пакараць неразумнае маляня за яго выхадку. Яна прыцягнула старую карчагу і перакрыла Ручайку дарогу. Малыш спыніўся ад здзіўлення. Ён тут жа засумаваў і перастаў звонка журчаць, бо не змог пераскочыць праз перашкоду. А яго вадзіца, на няшчасце, пачала расцякацца ва ўсе бакі.
Тым часам у казачным лесе адбываліся неверагодныя падзеі. Юная памочніца вясновага Сонейка, русавалосая і румяная Зараніца, прынялася шпарка і рашуча рассыпаць яркія сонечныя прамяні па далікатнай маладой лістоце дрэў і кустоў, па лясным палянкам, не забываючы зазіраць у норкі і дуплы, каб хутчэй абудзіць заспалых звяроў і птушак.
Зайчыкі і вавёрачкі, мышкі і вожыкі, ваўкі і мядзведзі пацягваліся са сну і ўсміхаліся, разумеючы, што ўжо наступіла сонечная раніца. А ім пара ўставаць і прымацца за свае справы.
– Я чуў песеньку юнага Ручайка, ці мне гэта толькі здалося? – спытаў Зайчык у Вавёрачкі. – Куды ж ён знік, чаму перастаў цурчэць?
– І мы ўсе чулі, – пацвердзілі звяркі, не разумеючы, куды дзеўся юны Ручаёк, які нядаўна нарадзіўся на белы свет.
Але ўжо прачнуліся пеўчыя птушкі. Яны выпырхнулі са сваіх норак і гняздзечак і ўселіся на галінах дрэў.
– Чаму ж вы не спяваеце? – спыталі звяры.
– Мы чакаем указанняў нашага настаўніка Музыкі, – адказалі птушкі. – Цяпер ён наладжвае свае чароўныя гуслі. Толькі пад яго кіраўніцтвам звонка і чыста гучаць нашы галасы.
Раптам усе ўбачылі Аліка, памочніка настаўніка Музыкі чароўнага лесу. Ён хутка бег уздоўж лясных сцяжынак, пільна разглядаючы ўсё вакол сябе.
– Што ты шукаеш, юнак? – спытаў у яго лес.
–На досвітку мой настаўнік пачуў нечы звонкі голас. Чыстае гучанне яго самай высокай ноты так спадабалася настаўніку, што ён захацеў па ёй наладзіць свае чароўныя гуслі. Але гэты голас раптам змоўк. Вы не ведаеце, хто тут спяваў?
– Ведаем. Гэта голас юнага Ручайка, які толькі што нарадзіўся на белы свет. Але мы не ведаем, дзе ён цяпер, бо яго цяжка адшукаць у велізарным лесе, – адказалі звяры.
І тут да іх падляцела чароўная Зараніца і паказала праменьчыкам на сумны Ручаёк, які разліўся па лужку і горка плакаў. Дарогу яму заступіла старая гнілая карчага. Таму ён ужо не мог бегчы па каменьчыкам наперад і звонкім галаском спяваць вясёлую песеньку.
– Мілы маленькі Ручаёк! Зараз мы вызвалім цябе! А ты не хвалюйся, спявай сваю песеньку, яе чакаюць птушкі і настаўнік Музыкі, – паведамілі лясныя звяркі і хутка прыбралі карчагу з дарогі ў Ручайка.
– Ура! – узбадзёрыўся Ручаёк. Ён узрадаваўся і, падзякаваўшы сваім выратавальнікам, адправіўся ў дарогу па чароўным лесе, звонка цурчачы і напяваючы любімую песеньку.
Я вясёлы Ручаёк, і са мной мой галасок
Звонкі і пявучы, сілу ўсім даючы.
Настаўнік Музыкі прыслухаўся і, улавіўшы самую высокую ноту ў голасе Ручайка, тут жа наладзіў свае чароўныя гуслі. А пеўчыя птушкі пад яго кіраўніцтвам пачалі выводзіць галасамі свае непаўторныя мелодыі.
Нарэшце, чароўны лес па-сапрпўднаму прачнуўся. З дапамогай Сонейка і яго памочніцы Зараніцы ён асвятліўся да самага краю, усе лісцікі і іголачкі на яго дрэвах зайгралі сонечнымі фарбамі, цёплыя прамяні сагрэлі азяблыя за ноч сэрцы. А яшчэ лес напоўніўся разнастайнымі гукамі, мелодыямі, пошчакамі. Здавалася, што ў чароўным лесе спявае цудоўны хор у суправаджэнні аркестра народных інструментаў. Спевакамі выступалі птушкі, а інструментамі – гуслі настаўніка Музыкі, голас Ручайка, шум лістоты на дрэвах і кустах, стук дзятла па кары дрэва, голас ласкавага ветрыка.
– Як добра ў вашым лесе! – радасна паведаміла Зараніца. Яна прыязна глядзела на Аліка і ўжо паспела пасябраваць з ім.
– Наш лес дзіўны! – пацвердзіў яе новы сябар. – Я дапамагаю настаўніку знаходзіць новыя лясныя галасы, а ён уключае іх у свой музычны рэпертуар. Цяпер вясна, самая выдатная пара года, калі нараджаецца шмат новай музыкі. Яна ў галасах ручайкоў і крынічак, сцяблінак травы і звоне кропелек дажджу, у шолаху маладой лістоты, у патрэскванні ствалоў дрэў, нават у звоне пясчынак на лясных сцяжынках.
– І ў галасах вятроў, дажджоў і нават хмар, – падтрымала яго Зараніца.
Яна здавалася вельмі прыгожай, бо была вытканая з сонечных праменьчыкаў. Яе вочы блішчэлі і іскрыліся, як маленькія жамчужынкі, а залацістыя валасы спадалі хвалямі да самай зямлі. Сонечнае святло, якое зыходзіла ад яе нябеснага аблічча, асвятляла лес мяккімі цёплымі вясновымі прамянямі.
– Паглядзі ўгару! – Зараніца паказала на маленькую птушачку, якая парыла ў сіні бясхмарнага неба. – Гэта палявы Жаўрук. На світанні ён заўсёды першым сустракае мяне.
– Я ведаю яго. Але ён не спявае ў нашым лясным хоры, – адказаў юны памочнік настаўніка Музыкі.
– Ён спявае разам з сонечным ветрыкам, – усміхнулася цудоўная Зараніца. – Да таго ж, Жаўрук раней за ўсіх пералётных птушак прылятае ўвесну ў вашы краі.
– І гэта я ведаю. Разам з ім да нас прылятае чараўніца Вясна і прыводзіць за сабой усіх астатніх пералётных птушак. Гэта здараецца ў сакавіку, а цяпер ужо красавік, – усміхнуўся Алік.
– А голас якой птушкі табе падабаецца больш за ўсіх? – спытала Зараніца.
– Мне падабаюцца галасы ўсіх пеўчых птушак, – сказаў Алік. – Але, вядома ж, голас Салавейкі ніхто не зможа паўтарыць.
– А мне падабаецца голас Заранкі, – засмяялася Зараніца.
– Чаму? – спытаў Алік.
– Кожны дзень, калі я прылятаю ў ваш лес, на ўзлеску мяне сустракае Заранка, яна радасна ціўкае, згледзеўшы першыя прамяні сонечнага святла. Калісьці даўно яны падарылі ёй свае сонечныя фарбы, – распавяла Зараніца.
– Я вось не ведаў, адкуль у Заранкі такая малінавая грудзіна, – здзівіўся Алік. – А матылькоў і пчолак таксама размалявалі яркія прамяні Сонейка? – спытаў ён.
– Сонейка ўсіх размалявала, – сказала Зараніца. – А я дапамагаю яму, бо хачу, каб ваш лес і яго насельнікі былі прыгажэйшыя за ўсіх!
– Вось чаму наш лес валодае чароўнай сілай! – зразумеў юны музыка. – Ведаеш, Зараніца, без тваёй дапамогі ён не змог бы стаць такім прыгожым і жыццярадасным. Я кахаю цябе, мілая Зараніца! – усклікнуў Алік.
Яго далікатнае прызнанне прагучала, як чароўная песня пра Каханне, пра самае выдатнае пачуццё, якое толькі ёсць на белым свеце.
А Зараніца ад такога незвычайна захопленага прызнання маладога музыкі нават трохі зарумянілася. Магчыма, ёй стала няёмка, аднак малады музыка вельмі спадабаўся сонечнай прынцэсе.
Колькі часу яшчэ працягвалася чароўнае спатканне сонечнай Зараніцы і маладога музыкі Аліка, так і засталося загадкай. І толькі, калі Сонейка стала хіліцца да заходу, і лясны хор змоўк, чароўны лес і яго насельнікі згубілі з вачэй Аліка і Зараніцу. На змену пявучаму сонечнаму дню прыйшла цёмная ноч, на верхавіны дрэў апусціліся халодныя серабрыстыя прамяні маўклівага Месяца і іскрынак-зорак, што з'явіліся на цёмным бясхмарным небе.
Гэта казка на рускай мове
28.09.24