13 частка. Новая і старая школы - Произведения Татьяны Домарёнок-Кудрявцевой
13 частка. Новая і старая школы
13 частка. Новая і старая школы
     
Лета 1966 года было вельмі клапотнае для нашых бацькоў. Мала таго, што трэба было хутка засяліцца ў новыя кватэры, так яшчэ і з дзецьмі разабрацца – увосень адправіць у школу. Нягледзячы на тое, што мы з Людай былі не такімі ўжо маленькімі, бацькі вырашылі нас перавесці са школы №12 у новую школу №16. Навошта яны гэта зрабілі, незразумела. Мой брат катэгарычна адмовіўся ад змены школы. А мне, мама так вырашыла, трэба будзе ездзіць яшчэ і ў новую "музыкалку" на вуліцы Харкаўскай. І таму яна без гутарак перавяла мяне ў новую агульнаадукацыйную школу. Як аказалася, лепш бы яна гэтага не рабіла. Новая школа нічога добрага мне, акрамя праблем са здароўем, не прынесла.      Чаму ўсё так атрымалася? Шэсць гадоў я вучылася ў старой добрай школе №12 і не ведала ніякіх праблем. Настаўнікі спакойна і ўважліва ставіліся да дзяцей, і атмасфера ў школе не змянялася ўсе гады маёй вучобы ў ёй. А новая бліскучая прыгожая школа аказалася дрэннай і няўтульнай, з нервовымі выкладчыкамі і злым дырэктарам. Можа быць, у маёй школе №12 жыла і дагэтуль жыве добрая аўра старых пакаленняў настаўнікаў і вучняў? Кажуць, што мая старая школа раней была жаночай гімназіяй. У 1977 годзе школа №12 з вуліцы Мяснікова перасялілася ў мікрараён Малінаўка ў новы будынак. Цяпер гэта гімназія №12 з выдатнымі настаўнікамі і добрым дырэктарам, з добрай атмасферай.
     Не ведаю, якая аўра ў школе №16 цяпер, але ў той час, калі я ў ёй вучылася, у мяне трынаццацігадовай дзяўчынкі, кожны дзень трэсліся каленкі па дарозе ў школу. Я баялася пачуць гучны голас дырэктара, вайскоўца ў адстаўцы. Ён зрабіў гэту школу узорнай. Не толькі дзеці, усе настаўнікі хадзілі "як па струнцы", і гэты свой страх, сваю нервовасць пераносілі на дзяцей. Шум, гам, здзекі – усё гэта ўвесь час суправаджала мяне на ўроках і перапынках. Халодныя класы, заданні настаўнікаў часта прыбіраць і мыць класы, парты, сцены, усходы і калідоры халоднай вадой, затрымкі дзяцей пасля ўрокаў па любой нагодзе не прымусілі сябе доўга чакаць. Я стала часта хварэць прастудай, зарабіла хранічны танзіліт і фарынгіт, букет страўнікавых хвароб.
     Мае заняткі музыкай працягваліся ў музычнай школе №5, у якую я перайшла са школы №3. На шчасце, там у мяне таксама аказалася вельмі добрая выкладчыца. Яна хваліла мяне, я ішла ў яе разуменні другой па паспяховасці пасля дзяўчынкі са старэйшага класа.
     Але мае пакуты ў агульнаадукацыйнай школе назапашваліся і не давалі спакойна жыць. Не памятаю, ці скардзілася я маме, аднак, яна і сама павінна была заўважыць маю нервовасць і прыгнечанасць. Частыя прастуды па некалькі тыдняў у навучальным годзе прымушалі мяне сядзець дома і піць антыбіётыкі. Але мама мне нічога не казала, не спрабавала штосьці змяніць, і я працягвала хадзіць у нялюбую школу цэлых тры гады (7-9 класы).
     Хто ж выратаваў мяне ад гэтай злой напасці? Маёй выратавальніцай аказалася сяброўка па старой школе Ларыска. Яна пачала агітаваць мяне вярнуцца ў 12-ю школу. І тады я вырашыла, што больш у 16-ю школу не пайду! Да таго часу я літаральна зненавідзела яе, а ў прыватнасці класную кіраўніцу, настаўніцу фізкультуры, якая часта на занятках і класных зборах любіла зусім без нагоды, проста з-за сваёй шкоднасці падкалоць і зняважыць вучняў, у тым ліку і мяне.
     – Мама! Я больш не пайду ў 16-ю школу, – сказала я.
     – Як не пойдзеш?
     – Я хачу вучыцца ў старой школе, дзе вучыўся мой брат.
     Мама пад маім ціскам пайшла ў школу забіраць дакументы, каб перанесці іх у старую 12-ю школу. Але дырэктар, які даражыў рэпутацыяй сваёй узорнай школы, не аддаў дакументы. Тым больш, што вучылася я добра. Ён выклікаў на размову мяне з мамай і настойваў застацца. Але я ўжо ў думках развіталася з ненавіснай школай і бачыла сваю будучыню толькі ў маёй старой добрай школе. Дырэктар доўга не аддаваў дакументы маёй маме, пакуль не пачаўся навучальны год, і я не пайшла вучыцца ў старую школу, куды мяне прыняла дырэктар нават без дакументаў.
     Шмат гадоў, я абыходзіла 16-ю школу бокам, не жадаючы нават наблізіцца да яе. Столькі адмоўных эмоцый яна пакінула ў маім сэрцы! А 12-я школа мне зноў здалася Раем. Усе тыя ж добрыя і ўважлівыя настаўнікі, усмешлівыя і спакойныя аднакласнікі. На выпускным вечары я з Наташай і Таняй са свайго класа спявала любімыя ўсімі эстрадныя песні пад акампанемент нашых хлапчукоў-аднакласнікаў. Усе дзеці нашага выпуску танчылі пад наш спеў у зале.
     На ўсё жыццё запомнілася тая ноч, калі мы, узяўшыся за рукі, шпацыравалі па сярэдзіне начнога праспекта ім. Леніна (цяпер Незалежнасці) і спявалі песні. А калі дайшлі да цырка, то ўбачылі, як удалечыні на небе ўзыходзіць сонца. Яно азарыла пустэльны праспект і нас сваім чароўным святлом, нібы адпраўляючы выпускнікоў школ у дарослае жыццё і жадаючы нам яснага светлага неба над галавой, шчасця і поспехаў!
     Усё жыццё я з любоўю ўспамінаю свае гады вучобы (60-65, 69-70) у гэтай школе. Былая жаночая гімназія, пасля вайны яна прыняла ўсіх дзяцей пад сваё крыло. Спачатку мая сястра, потым брат, а затым ужо і я паступілі вучыцца ў яе. На збор у клас маёй старэйшай сястры мама брала і нас з брацікам, тады яшчэ зусім маленькіх. І мы па чарзе распавядалі вершы, стоячы на парце. Стаўленне ў настаўнікаў, практычна ўсе яны прайшлі праз вайну, да вучняў было трапяткое і далікатнае, як да сваіх дзяцей. І мы гэта вельмі добра адчувалі. Зарад цеплыні, шчырасці і кахання, падораны мне маёй школай, аказауўся настолькі моцным, што яго не змаглі выцесніць з душы ніякія цяжкасці і праблемы, з якімі мне так часта даводзілася сутыкацца ў далейшым жыцці…
     
      14 частка аповесці
22.08.23