Сяброўка-зорачка (чытае Ліка Пташук)
У сям’і буслоў да канца лета навучыўся лятаць іх сынок, буслянё Журка. Аднойчы ён адпрасіўся ў мамы з татам, вялікіх дарослых буслоў, і паляцеў на балота да свайго сябра, жураўляняці Аліка.
– Колькі часу ты прабудзеш на балоце? – спытала яго мама-бусліха.– Не ведаю, – адказаў Журка. – Пакуль сцямнее.
– Не, – строга сказала мама. – Вяртайся, калі Сонца яшчэ не схаваецца за лесам. Інакш у цемры табе будзе цяжка дабірацца дахаты.
– Добра, – пагадзіўся Журка і паляцеў.
Ён тады яшчэ не ведаў, якая дзіўная сустрэча чакае яго наперадзе…
Не далятаючы да балота, буслянё пачула нечы жаласны піск і ўбачыла кропачку, якая свяцілася ў высокай траве.
– Хто там? – спытаў, падлятаючы, Журка.
– Гэта я, мяне клічуць Зара, – адказаў тоненькі галасок.
– Але хто ты? – яшчэ раз спытала буслянё, разглядзеўшы ў траве штосьці неверагодна яркае.
– Я – зорачка, звалілася і стукнулася вось аб гэты камень, – яркая зорачка паказала на вялікі валун, які пазарастаў мохам.
– І собіла ж табе так упасьці! – пашкадаваў зорачку Журка. – Але адкуль ты прыляцела да нас на Зямлю?
– Вунь адтуль, – Зара бліснула блакітнымі вочкамі і паказала на неба. – Я лятала вельмі высока паміж зорак і планет, а калі ўбачыла вашу планету і разгледзела на ёй блакітнае і зялёнае святло, то вырашыла паглядзець, што гэта такое. Паляцела ўніз і звалілася. Мне балюча, – пажалілася зорачка.
Яна насілу паднялася, і Журка ўбачыў, што ўвесь бачок зорачкі счырванеў, хоць сама яна была блакітнага колеру.
– Паляцелі да маёй мамы, яна ведае, як цябе трэба палячыць, – сказаў Журка.
Ён вырашыў адмовіцца ад сустрэчы з сябрам. Гэтым разам трэба было тэрмінова лячыць Зару. І яны паляцелі. Журка пасадзіў зорачку да сябе на спінку. Яму не цяжка было несці яе, бо незнаёмка была малюсенькай і вельмі лёгкай.
Мама тут жа знайшла патрэбныя лекі для расцірання. На шчасце, боль у зорачкі хутка прайшоў, але ёй яшчэ было цяжка самой лятаць, таму яна папрасіла Журку паказаць ёй тое, што так зіхацела і вабіла яе з вышыні.
– Пэўна, ты бачыла, як свецяцца нашы блакітныя азёры, – выказала здагадку мама Журкі. – Блакітная вада азёр нашай Зямлі ўмее адлюстроўваць сонечнае святло. А зялёнае святло – гэта святло зямных раслін. Тут, на беларускай зямлі, вельмі шмат зялёных лясоў і лугоў.
– Паляцелі са мной на балота, – прапанавала буслянё. – Там жыве мой сябар. На балоце расце зялёная трава і зялёны мох, а яшчэ там шмат маленькіх блакітных азёр.
Журка пасадзіў зорачку да сябе на спіну.
– Не бойся, мама! – на ляту крыкнуў Журка. – Зараз я дабяруся дахаты нават у цемры з такім яркім святлом Зары.
Журка ляцеў, а зорачка свяцілася нібы маленькі ліхтарык у яго на спіне.
– Што гэта такое? – спалохаліся балотныя птушкі.
Яны адразу не зразумелі, што Журка нясе на спіне. Але потым здзівіліся, бо ніколі не бачылі такой маленькай зорачкі.
– Гэта зорачка-вандроўніца, яе клічуць Зара. Яна прыляцела здалёку, – тлумачыў Журка, – і жадае паглядзець на нашы азёры і лугі.
– Ква-ква-ква! Іх у нас дастатк-к-кова, – гучна квакнулі балотныя жабы.
Яны вылезлі з вады і сядзелі на купінах, разглядаючы "лупатымі" вачамі незнаёмку.
– Так, у нас гэтага дабра вельмі шмат, – падтрымалі жаб глушцы.
Яны важна расхаджвалі па балоце, разгарнуўшы свае прыгожыя чорныя хвасты веерам.
– Ідзі сюды да нас, – крыкнулі маленькія вёрткія кулікі.
Яны скакалі па вадзе, пераскокваючы з купіны на купіну, але іх крылы заставаліся сухімі, напэўна таму, што ў кулікоў былі доўгія ногі.
– Не ідзі, а ляці, – паправіла кулікоў шэрая Чапля.
Яна важна стаяла пасярод балота на адной назе і штосьці выглядвала ў балотнай вадзе.
– Чапля шукае рыбу, – растлумачыў зорачцы Журка. – А дзе ж мой сябар Алік? – спытала ў балотнага сямейства буслянё.
– Ён паляцеў на поле. Там камбайн збірае ўраджай.
– Ах, так. Алік любіць ласавацца зернем, – успомніў Журка. – Паляцім на поле, Зара, – сказаў ён сваёй госце. – Па дарозе ты добра разгледзіш наша балота, калі я буду пралятаць над ім.
Зорачка зноў уселася да Журкі на спіну, і яны паляцелі.
Пераляцеўшы праз вялікае балота, якое зіхацела маленькімі азярцамі і было ўсеяна кусцікамі чырвоных ягад брусніц і журавін, буслянё паляцела да бярозавага гаю, бо за ім было велізарнае поле, якое пазарастала высокімі каласамі залацістай пшаніцы. Здалёк нашы вандроўцы ўбачылі, як вялікая машына ездзіць уздоўж поля і штосьці жне.
– Гэта камбайн, – растлумачыў Журка. – Ён умее зразаць каласы пшаніцы, аддзяляць ад саломы збожжа і затым ссыпаць яго ў кузаў грузавой машыны.
– А твой сябар любіць есці гэтыя зярняты, – зразумела Зара.
– Я не ем зерне, – растлумачыла зорачка. – І наогул я нічога не ем, а толькі п'ю сонечныя праменьчыкі, каб потым ззяць.
– Ах, так. Я забыўся, што ты зорачка, – успомніў Журка. – Але нічога страшнага ў тым няма, што мы з табой такія розныя, праўда? Усё роўна мы будзем сябраваць.
– Вядома, – усклікнула Зара. – Ты мне вельмі падабаешся. А твая планета прыгожая і цікавая. Я буду прылятаць да цябе ў госці, можна?
– Абавязкова прылятай. Я табе яшчэ што-небудзь пакажу. Але дзе ж мой сябар Алік? – успудзіўся Журка. – Яго тут няма.
– Тады паляцелі, пашукаем яго, – прапанавала зорачка.
– Ужо цямнее. Я баюся далёка ляцець.
– Не бойся, я пасвячу, і мы ўсё ўбачым. Раптам Алік страціўся (заблукаў некуды), і нам трэба яго знайсці.
– Дзе ён мог страціцца (падзецца)? Я не ведаю, – адказаў Журка.
Але тут з-за каласоў пшаніцы паказалася пярэстая птушачка, падобная на курыцу. Яна падляцела да Журкі і растлумачыла, што бачыла Аліка раніцай, і што ён ужо даўно паляцеў адтуль.
– Дзякуй, Перапёлка. А куды ён паляцеў, ты не ведаеш?
– Ён паляцеў у вёску да свайго сябра Журкі.
– Журка – гэта я, – засмяялася буслянё. – Значыць, мы з ім проста размінуліся. Шкада, Зара, што ты не ўбачыш майго сябра. Ужо зусім цёмна, і нам трэба вяртацца дахаты.
Аднак па дарозе адбылася яшчэ адна падзея. Аказваецца, Алік заблудзіўся. Пакуль ён лятаў у вёску да гнязда бусляняці і гаварыў з яго мамай, надышоў вечар. Алік не паспеў даляцець да балота, у цемры ён апусціўся на зямлю і вырашыў пераначаваць на лузе. І тут ён убачыў святло, гэта ляцеў Журка разам з Зарай на спіне. Вось так сябры знайшлі адзін аднаго. Атрымліваецца, што Журка выратаваў Зару, а Зара выратавала Аліка. Журка разам з Зарай дапамаглі Аліку дабрацца да яго балота, а потым паляцелі ў вёску.
Мама бусляняці ўжо хвалявалася, хоць разумела, што ён не знікне разам з яркай зорачкай на спіне.
У вялікім гняздзе на даху вясковай хаты ў тую ноч свяціўся маленькі, але вельмі яркі агеньчык. Там адпачывала сям'я буслоў і Зара, маленькая зорачка, якая прыляцела пагасцяваць на нашу планету з далёкага космасу. Раніцай яна вырашыла ляцець дахаты, паабяцаўшы яшчэ абавязкова прыляцець у госці да Журкі на будучы год (налета).
– Шчаслівай дарогі, перадавай прывітанне ўсім знаёмым зорачкам! – крычаў ёй наўздагон Журка. – Абавязкова прылятай, я буду чакаць!
Гэтая казка на рускай мове
12.08.19