Дамавік-вандроўнік ( 1-я частка Саляная пячора) - Произведения Татьяны Домарёнок-Кудрявцевой
Дамавік-вандроўнік ( 1-я частка Саляная пячора)
Дамавік-вандроўнік ( 1-я частка Саляная пячора)
Сцёпка прыехаў да бабулі адразу ж пасля заканчэння заняткаў у школе.      – Я цябе віншую, – сказала бабуля, – зараз ты ўжо чацвёртакласнік. Адпачывай у мяне колькі захочаш, хоць цэлых тры месяцы. Я буду рада, таму што вельмі люблю цябе. Глядзі, што я знайшла сёння ў адрыне, – бабуля працягнула ўнуку старую пажоўклую газету. – У ёй напісана, што ў любой хаце можа жыць Дамавік, асабліва, калі хата старая. Нашай хаце шмат гадоў. Яе пабудаваў яшчэ мой бацька, твой прадзед.
     – Дзе ж ты бачыла Дамавіка? – спытаў Сцёпка.
     – Нідзе. Ён нябачны. Але я чую яго даволі часта. То ў шафе схаваецца і грукае, то на кухні, то ў старую камоду залезе, то на гарышча. І ўсё пастуквае, хітруга, дае аб сабе знаць. А што толку, я яго не баюся! – рашуча сказала бабуля. – Хай грукае, толькі б ноччу спаць даваў.
     – Бабуля, табе ўсё гэта здаецца, – неяк няўпэўнена сказаў Сцёпка. Ён і раней чуў пра Дамавікоў. Аднак у іх не зусім верыў…
     
     Дык верыць бабулі ці не, жыве насамрэч у яе хаце Дамавік? Аказваецца, жыве!
     Вось яго характарыстыкі: невялікі, распаўнеўшы, падобны на надзіманую ляльку, з хітрымі вачанятамі, вялікімі вушамі і вельмі музычны. Дамавік чуе любы шоргат на велізарнай адлегласці, таму і засцерагае хату, аднак яго самога ніхто не бачыць. Ён невідзімка.
     У тую раніцу стары Дамавік слухаў гутарку бабулі з унукам і крыўдна яму стала, што Сцёпка не верыць у яго існаванне. Вось і вырашыў Дамавік “насаліць” хлопчыку. Як толькі Сцёпка ўзяў вядро і пайшоў да студні за вадой, стары свавольнік накіраваўся следам за ім. Той вядро ў студню апусціў. Дамавік на вядро скокнуў і пачаў грукаць.
     – Тук-тук, тук-тук, тук-тук! – і ўсё гучней, гучней!
     – Што гэта? – спалохаўся хлопчык, выцягнуў вядро і зноў засунуў.
     А грук яшчэ больш і яшчэ мацней. Збянтэжыўся Сцёпка, але не здаўся, набраў у вядро вады і ў хату занёс.
     – Бабуля, штосьці грукае ў студні, – кажа.
     – Ён туды скокнуў, – здагадалася бабулька. – Хай пастукае, ты не бойся. Можа патоне?
     – Патоне? Як бы не так. Хіба Дамавік у студні можа патануць? Вось калі б яго загнаць у саляную пячору даўжынёй у дваццаць кіламетраў! З яе б ён наўрад ці выбраўся.
     – А што, – здзівілася бабуля, – хіба такія пячоры бываюць?
     – Бываюць, – унук сцвярджальна махнуў галавой. – Я сам па тэлевізары бачыў.
     І хлопчык падрабязна распавёў бабулі пра пячору ў Ізраілі на беразе Мёртвага мора.
     – А яшчэ ў акіяне ёсць упадзіны глыбінёй адзінаццаць кіламетраў. А Байкал, бабуля, ведаеш які! Глыбіня ў ім велізарная.
     – Ах ты! – замахала рукамі бабуля. – Як жа ў Байкале рыбы жывуць? Ім жа паветра патрэбна, без яго яны паміраюць. А даплысці да верха, каб заглынуць паветра, колькі часу з глыбіні трэба?
     – Не хвалюйся, бабуля. Там прырода ўсё прадугледзела. Рыбы п'юць фантанчыкі з паветра.
     Слухаў усе гэтыя гутаркі Дамавік, і яму захацелася злятаць куды-небудзь у вандраванне. Хоць бы ў саляную пячору…
     
     Прайшоў тыдзень. Засумаваў Дамавік, нават грукаць перастаў. А потым падумаў: "Калі я цяпер не вырашуся на такое вандраванне, то потым ужо позна будзе. Стары я і далей яшчэ старэй і слабей буду". І ў адзін пагодлівы дзянёк Дамавік адправіўся ў вандраванне, спадзяючыся, што аднойчы зноў вернецца дажываць свой век да бабулі ў яе старую хату.
     Ляцеў ён, нібы ветрык, тыдзень, а то і больш у бок поўдня Зямлі. Там, па аповеду Сцёпкі, павінна была знаходзіцца самая глыбокая саляная пячора. Адна асалода была падарожнічаць так, як птушка. І якая ж незвычайная прыгажосць у палёце над Зямлёй Дамавіку адкрывалася: то рака ўецца нібы блакітная нітачка, то пяшчаныя ўзгоркі, то зялёныя раўніны, то велізарныя лясныя пушчы. Але больш за ўсё Дамавіку падабаліся блакітныя азёры. Яны, нібы вочкі прыгажуні, блішчалі і адлюстроўвалі сонечнае святло. Нарэшце, Дамавік прыляцеў да велізарнага мора. Але гэта было не тое мора, пра якое распавядаў Сцёпка. І нашаму вандроўніку трэба было пераляцець праз яго, каб патрапіць да невялікага салёнага мора, на беразе якога стаяла саляная гара. Дамавік даведаўся з аповеду Сцёпкі, што дзесьці там, на іншым беразе, знаходзіцца самая доўгая пячора ў свеце.
     – Я не палячу праз гэта мора! – спалохаўся Дамавік, паглядзеўшы на вялізныя хвалі, якія з шумам разбіваліся аб бераг.
     А мора ў гэты дзень і сапраўды было страшным і непрыступным. Яно бушавала ды так, што пырскі ад хваль разляталіся па ўсім узбярэжжы. Нават чайкі не падляталі блізка да берага, баючыся патануць. Усе дробныя птушкі пахаваліся ў сваіх гнёздах і ў прыбярэжным лесе. Дамавік таксама паляцеў у лес, спадзяючыся там перачакаць буру. Уладкаваўшыся ў старым пустым дупле, ён неўзабаве заснуў, зусім забыўшыся аб усіх сваіх прыгодах. Дамавікі ж таксама калісьці стамляюцца, і ім патрэбен адпачынак. А раніцай, прачнуўшыся, вандроўнік выляцеў з дупла і зноў паляцеў да мора.
     Вецер ужо заціх, блакітнае мора было спакойным і ласкавым. "Цяпер надышоў час, каб ляцець далей, – вырашыў Дамавік. – Вось толькі трэба знайсці правадыра". А таму што Дамавік быў невідзімкам, яму прыйшлося чакаць, калі хто-небудзь з птушак вырашыцца пераляцець праз неабсяжнае мора.
     – Паляцелі сябры, не бойцеся! – трашчалі маленькія чорнакрылыя ластаўкі. Яны збіліся ў чародку і хутка ўзняліся ў неба, накіроўваючыся да мора. Заўважыўшы іх, Дамавік ірвануўся следам. "Яны ведаюць, як ляцець, каб шлях быў самым кароткім", – паспадзяваўся на птушак нябачны чароўны чалавечак. І ён не памыліўся. Птушкі добра ведалі кароткі шлях праз гэта мора, якое ўсе называлі Міжземным. Пераляцеўшы праз яго, Дамавік адстаў ад птушак. Зараз яму трэба было даляцець да Мёртвага мора. А яно знаходзілася ўжо зусім побач.
     – Якое маленькае! – здзівіўся Дамавік, разгледзеўшы наперадзе невялікае мора, падобнае на возера. Яно было салёнае, і нават горы на яго беразе былі зроблены з солі.
     – Як тут горача! – Дамавік задыхаўся, бо на беразе мора тэмпература зашкальвала за сорак градусаў, а наш вандроўнік быў ужо даволі старым. Падляцеўшы да гары Садом, Дамавік адшукаў уваход у пячору, а патрапіўшы ў яе, уздыхнуў з палёгкай. Там было не горача і пуста…
     У гэтай пячоры не жылі людзі, не заўважыў там Дамавік нават любячых пячоры кажаноў. Затое ўсюды звісалі саляныя лядзякі, і да чаго толькі не дакранаўся чароўны чалавечак, усюды ён натыкаўся на соль. Трохі палётаўшы па пячоры, Дамавік вырашыў ляцець назад. Не, ён не пабаяўся заблудзіцца, проста яму не спадабалася гэтая саляная пячора.
     Адпачыўшы на вяршыні гары, дапытлівы вандроўнік адправіўся далей шукаць самую глыбокую ўпадзіну ў акіяне.
     
      Гэтая казка на рускай мове
30.05.19