Маша и яе чароўны лес(10 частка З татам на рыбалку) (чытае Ліка Пташук)
Як толькі пачало світаць, тата разбудзіў дачку.
– Паедзем?– Так, – адказала спрасонку Маша.
Уставаць не хацелася, але яна перасіліла сябе і паднялася. Новае займальнае вандраванне чакала дзяўчынку наперадзе. Перакусіўшы і сабраўшы патрэбныя рэчы ў рукзакі, вандроўнікі селі на ровары і адправіліся да ляснога возера.
Якім жа цудоўным і чароўным здалося дзяўчынцы гэтае світанне! Ранішняе Сонца прабівалася з-за лесу, асвятляла дрэвы і траву, ад якой паднімалася лёгкая смуга. Мокрыя ў расе кусты і дрэвы дакраналіся да рук і ног веласіпедыстаў, твар абдзімаў прахалодны ветрык, птушкі ўжо прачнуліся і свісталі, звінелі на розныя галасы.
Некалькі кіламетраў па лясных сцяжынках, і наперадзе за дрэвамі паказалася возера, якое схавалася ў глыбіні лесу. Цёмную гладкую паверхню вады праразала яркая палоска сонечных прамянёў. Ранішнюю цішыню прыбярэжнага лесу парушалі крыкі качак і іншых птушак.
– Тут жывуць лебедзі, – сказаў тата.
Пад'ехаўшы бліжэй да берага, Маша сама ўбачыла гэтых прыгожых птушак. Іх было некалькі пар. Грацыёзна выгнуўшы доўгія шыі, белыя лебедзі плавалі ля берага, зрэдку ныраючы ў ваду ў пошуках ежы. Ля самай вады прытуліліся некалькі старых белых бяроз, паміж зялёнымі галінамі дрэў пырхалі птушкі. Дзяўчынка звярнула ўвагу на ярка-жоўтую птушачку з цёмнымі крыламі.
– Гэта самец івалгі, – растлумачыў тата. – Я пакажу табе яго гняздо.
Закінуўшы вуды ў ваду, ён падвёў дачку да дрэў.
– Глядзі, вось яно.
У скрыжаванні паміж галінамі побач са ствалом бярозы віднеўся "кошык" – акуратна сплеценае з сухіх травінак, сцяблінак, бяросты, лісця і пуху неглыбокае гняздзечка. Яно проста вісела на галінах.
– У ім сядзять птушаняты, – сказаў тата.
– Гэтае гняздо звісае з дрэва, як жа птушаняты не выпадуць з яго? – здзівілася Маша.
Дзяўчынка не магла бачыць, хто знаходзіўся ў гняздзе. А там была самка з маленькімі птушанятамі, самец жа адпачываў на галінцы бярозы. Ён з самай раніцы бесперапынку прыносіў у гняздо ежу – чарвячкоў, жукоў і вусеняў.
З возера падзьмуў вецер. Калыхнуліся галіны вялікай бярозы, а разам з імі і гняздо.
– Якое акуратнае ў івалгі гняздзечка, яно падобнае на калысачку, – захапілася Маша.
– Івалгі – вельмі ўмелыя майстры, – растлумачыў тата. – Яны не спяшаючыся старанна ўюць сваё гняздо. Яно ў іх атрымліваецца моцным і надзейным. Нават калі гняздо хістаецца на ветры, птушаняты з яго не выпадуць. Паглядзі! – ён паказаў угару на дрэва.
Птушыная "калыска" разгойдвалася з боку ў бок, а івалга бясстрашна сядзела ў ім. Услед за ветрам паліў дождж. Ён намачыў пёры птушкі, але яна ўсё роўна адважна сядзела ў гняздзе. "Івалга хавае ад дажджу птушанят", – зразумела Маша і пабегла хавацца пад дах альтанкі. Тата ж, накрыўшыся плашчом, перачакаў дождж ля берага.
Аднак лівень ліў не доўга. Неўзабаве на небе з'явілася Сонца, а хмары сышлі. Вецер змоўк. Лясное возера зноў стала спакойным і гладкім. Маша назірала за другім берагам. Там на высокіх дрэвах таксама жылі птушкі. Іх трывожнае "стрыкс-стрыкс" было чуваць на гэтым беразе.
– Хто там лётае? – спытала Маша.
– Дразды. Калі яны так трашчаць, гэта азначае, што птушкі абараняюць гняздо, адпужваючы ад яго чужакоў.
– Тата, глядзі, вунь ляціць варона, а за ёй нясуцца дразды, – сказала Маша, – гледзячы на процілеглы бераг.
І праўда. Вялікая варона ратавалася ад маленькіх драздоў. Яна была адна, а іх – цэлая чародка.
– Дразды праганяюць варону ад сваіх гнездзішчаў, – зразумеў тата. – Значыць, яна хацела залезці ў іх гнёзды і выкрасці яйкі.
– Якая шкодная! – раззлавалася Маша.
– Вось варона і атрымала, – усміхнуўся тата. – Не так проста выкрасці яйкі з гнёздаў, якія ахоўваюць такія пільныя смельчакі.
На тым беразе зноў запанавала цішыня. Дзяўчынка назірала, як у люстраной роўнядзі ляснога возера адбіліся цёмныя сілуэты дрэў і блакітнае неба. А ля бяроз, дзе жыла сям'я івалгі, пачуліся гукі, падобныя на незадаволены каціны рыпучы крык.
– Што гэта? – спытала Маша.
– Самка івалгі так падзывае самца, – адказаў тата.
– Як цікава! – здзівілася дачка.
Але не толькі рыпучыя гукі даносіліся з бяроз, самец івалгі ўмеў вельмі добра пераймаць гукі ўсімі любімага музычнага інструмента – флейты. І такую песню птушынага флейтыста неўзабаве пачулі вандроўнікі.
А потым Маша пераключылася на рыбалку, таму што ў таты яна "пайшла". Ён выцягваў з вады рыбу – адну за адной. Плотка, акуні, карасі трапляліся на кручок. І вось ён, татаў поспех – вялікі шчупак!
– Ты ўжо налавіў цэлае вядро рыбы! – здзівілася дачка.
– А як жа! Я ж заўзяты рыбак, – пахваліў сябе тата.
Маша села на ровар і паспрабавала аб'ехаць возера. Але дзе там! З правага боку яно разлілося і затапіла луг, а з левай – замінаў абрывісты бераг і густыя зараснікі. Прыйшлося катацца каля таго берага, дзе вудзіў тата.
Дзікія лебедзі і качкі цураліся людзей і сплывалі далей.
– Якія палахлівыя, – засмуцілася дзяўчынка пасля няўдалай спробы наблізіцца да птушак.
Сонца хілілася да заходу. На другім боку возера ля берага прачнуліся жабы. Іх гучнае кваканне заглушала спеў птушак.
– Усё. Трэба збірацца. Хутка сцямнее, – вырашыў тата.
Маша была бы рада застацца і нават пераначаваць каля ляснога возера, каб паглядзець у цемры на зоркі, якія адлюструюццся ў ім.
– Давай развядзём вогнішча і пераначуем тут, – прапанавала яна. – Гэта так цікава!
– Не, – сказаў як адрэзаў тата. – Па-першае, будзе хвалявацца мама. Па-другое, мне заўтра трэба быць на працы.
Прыйшлося вандроўнікам прыпыніць свой кароткі нядзельны адпачынак каля ляснога возера і ехаць дахаты, дзе іх чакалі мама, Тарзан і котка з кацянятамі.
Гэты аповед на рускай мове
3.05.19