На канікулах Федзя адпачываў з татам на беразе Міжземнага мора. Аднойчы ціхае і спакойнае мора раптам стала грозным і небяспечным. Купацца ў такой вадзе і нават загараць на пляжы стала немагчыма.      Велізарныя хвалі біліся аб бераг, пеніліся і шумелі. Федзя назіраў за ўсім гэтым разам з татам з вышыні прыбярэжнай скалы і падумаў услых:
     – А што, калі ў такі шторм у моры заблудзіцца карабель, ён загіне?
     – Можа загінуць, – адказаў яму тата, – калі ніхто не прыйдзе да яго на дапамогу. Ведаеш, сын, не толькі людзі дапамагаюць у бядзе караблям. Бывае, карабель ратуе ад немінучай гібелі птушка.
     – Птушка?
     – Так, так. Ты чуў што-небудзь пра альбатроса?
     – Не.
     – Зараз я распавяду табе пра яго. Гэта вялікая і вельмі моцная марская птушка. Значную частку жыцця ён праводзіць у водах паўднёвых мораў. І ў Індыйскім акіяне ён таксама жыве. Падчас моцнага шторму, калі ў маракоў не застаецца ніякага шансу прыплысці да берага, таму што з-за бушуючых хваль і смугі нічога не відаць, бо карабель страціў арыентацыю ў моры, альбатрос становіцца яго адзіным магчымым выратавальнікам. Толькі ён зможа вывесці карабель з марскога палону да сушы.
     І калі маракі заўважаюць гэтую птушку недалёка ад кармы карабля, то ўсімі сіламі імкнуцца не згубіць яе з поля зроку. Яны накіроўваюць свой карабель услед за ёй. А альбатрос нібы разумее, якую важную ролю ён іграе ў іх жыцці, прыводзячы карабель услед за сабой да берага.
     – Якія ж гэта разумныя і высакародныя птушкі! – захоплена прамовіў Федзя.
     – Магчыма, гэта так. Маракі нават бяруць з сабой у плаванне маленькі талісман – статуэтку альбатроса. Кажуць, яна прыносіць поспех, – скончыў свой аповед тата хлопчыка.
     – А хочаш, я табе яшчэ распавяду пра птушак? – спытаў ён у сына.
     – Хачу.
     – Безумоўна ты ведаеш, што на зямлі жывуць жураўлі. Гэта вельмі разумныя птушкі. І жывуць яны доўга, амаль як людзі. Жураўлі ствараюць сабе пары на ўсё жыццё, яны імкнуцца заўсёды быць разам і засцерагаць адно аднаго. У шматлікіх краінах людзі лічаць жураўля сваім ахоўнікам і знакам даўгалецця. Ёсць такая прымета: калі цяжка хворы чалавек складзе тысячу папяровых жураўлікаў, то ён абавязкова акрыяе. Я ведаю, што калі хто-небудзь з дзяцей у школе сур'ёзна хварэе, усе дзеці дапамагаюць яму складаць жураўлікі.
     – Так, я ведаю гэта, – пацвердзіў Федзя.
     – Жураўлі… – хлопчык паглядзеў у неба, быццам выглядваючы там жураўліны клін. – Тата! А да нас у Еўропу ўвесну прылятаюць жураўлі?
     – Вядома! У нашых краях жывуць шэрыя жураўлі, а ў Сібіры – белыя. Але жураўлі – дзікія птушкі, і яны любяць сяліцца ў багністых месцах, там, дзе водзяцца жабы, – тата з усмешкай паглядзеў на сына. – А ў Японіі і на ўсходзе Расіі жывуць дзіўныя японскія жураўлі. Яны вельмі любяць танчыць, спяваць песні на сваёй жураўлінай мове і робяць гэта вельмі добра.
     "Яны падобныя на людзей, – разважыў Федзя. – І наогул, колькі на свеце ўсяго цікавага, нават цяжка сабе ўявіць!"
     
      Гэты аповед на рускай мове