Рознакаляровыя музычныя шарыкі
У сям'і ў птушачак, якіх завуць Пеначкамі, падрасталі малышы-птушаняты. Яны ўжо навучыліся махаць крылцамі і вылятаць з гнязда. Усе ўрокі па палётах ім давалі бацькі. Яны распавядалі, як правільна выпростваць крылцы і махаць імі, як руліць хвосцікам і аблятаць перашкоды, як прызямляцца ў гняздо або на галінку дрэва, з ходу складаючы крылцы.
Але яшчэ аднаму ўменню, самаму вясёламу і рамантычнаму, уменню спяваць, малышам-птушанятам трэба было навучыцца ў Галоўнай музычнай школе лесу.Аднойчы мама Пеначка сказала малышам:
– У музычнай школе вас, мае дзеткі, навучаць правільна валодаць сваім голасам, спяваць па нотах, складаць новыя песні. Заўтра раніцай пачнецца першы ўрок. Паважаны настаўнік, чорны Дрозд, будзе чакаць вас на яснай паляне. Не спазняйцеся!
Раніцай паснедаўшы, Вілька і Вулька, так клікалі маленькіх птушанят, пачысцілі дзюбкі, узялі чыстыя нотныя сшыткі і паляцелі на першы занятак.
Дабраўшыся да школы, яны ўбачылі пасярод яснай паляны велізарны Дуб. На яго галінах ужо сядзелі птушаняты: жаваранак, два верабейкі, тры сінічкі, дзве заранкі, тры канаплянкі, адна аўсянка, чатыры берасцянкі. Стары Дрозд пасадзіў Вільку і Вульку на свабодную галінку Дуба.
Калі пазбіраліся ўсе птушаняты, усімі паважаны настаўнік пачаў першы ўрок.
– Сёння, – пармовіў ён, – мы паспрабуем навучыцца спяваць па Нотах. Але спачатку вам трэба зразумець, што такое Ноты. Дык вось, – працягваў настаўнік, – у любой музычнай гаме сем Нот. Зараз вы ўбачыце гэтыя Ноты і пачуеце іх гучанне, – і ён правёў указкай па блакітнаму небу.
А там, на сонечных праменьчыках-лінейках і пад імі, сядзелі музычныя шарыкі! Дрозд дакрануўся ўказкай да першага шарыка, які размясціўся пад першай сонечнай лінейкай, і шарык адгукнуўся гукам "До". Потым настаўнік дакрануўся да другога шарыка, які быў размешчаны ледзь вышэй першага, і ўсе птушаняты пачулі гук "Рэ". Дрозд дакрануўся да трэцяга шарыка, які сядзеў на першай лінейцы, і раздаўся гук "Мі". Настаўнік дакрануўся па чарзе да ўсіх наступных шарыкаў і ўсё пачулі астатнія гукі гамы: "Фа", "Соль", "Ля", "Сі".
І што дзіўна! Музычныя шарыкі не толькі загучалі, яны афарбаваліся ў колеры вясёлкі і ажылі ад дакранання да іх указкі настаўніка!
– А зараз, мае дарагія вучні, самі праспявайце гэту гаму! – папрасіў Дрозд.
Птушаняты дружна разявілі роцікі і заспявалі, гледзячы на рознакаляровыя шарыкі-Ноты:
– До-о-о, Рэ-э-э, Мі-і-і, Фа-а-а, Соль, Ля-я-я, Сі-і-і!
– Як цікава! – захапляліся малышы, назіраючы, як адзін за другім у розныя колеры афарбоўваюцца музычныя шарыкі.
– Зараз вы ўбачыце яшчэ адзін цуд, – сказаў настаўнік. – Ну-ка, Жаваранак, праспявай усім нам тую самую песеньку, якую ты праспяваў мне сёння на досвітку!
– Добра, – пагадзілася малюсенькае шэранькае птушанятка. Здавалася, што і галасок у яго будзе такім жа слабенькім і невыразным.
Але як толькі птушанятка разявіла роцік і заспявала "Юлі-юлі-юлі", усе вучні зразумелі, як хораша і звонка яно спявае. І тут жа на сонечных лінейках з'явіліся і зайгралі рознакаляровымі агеньчыкамі музычныя шарыкі. Яны абсыпалі ўсе сонечныя лінейкі і былі падобныя на яркія нябесныя зорачкі! Гукі-зорачкі міргалі, звінелі галаском Жаваранка. Гэта было так цікава!
– Наш настаўнік – чараўнік! У яго ёсць цудоўныя музычныя шарыкі! – крыкнулі Вілька і Вулька. Усё, што яны ўбачылі на сонечнай паляне, іх вельмі здзівіла.
– Не, яны не мае ўласныя, – запярэчыў Дрозд. – Музычныя шарыкі самі аднекуль прылятаюць на сонечную палянку, калі я пачынаю ўрок музыкі. Мабыць, яны хочуць дапамагчы мне стварыць бачны малюначак, каб вы, малышы, лепш зразумелі мяне.
– А я ведаю, – прамовіў маленькі Жаваранак, – што музычныя шарыкі – гэта гукі. Яны заўсёды лётаюць па небе, могуць паднімацца нават вышэй аблокаў. Мне пра гэта казалі бацькі. Мой тата заўважае, як гукі пырхаюць і пераліваюцца на Сонцы, калі ён спявае высока ў небе.
– Выходзіць, музычныя гукі – жывыя істоты, – выказаў здагадку настаўнік. – А зараз, дзеці, я буду дыктаваць вам Ноты, а вы запісвайце іх у сваіх нотных сшытках. Дома патрэніруйцеся правільна спяваць па Нотах. А яшчэ, – працягваў настаўнік, – я прашу кожнага з вас скласці да наступнага занятку якую-небудзь мелодыю. Запісаць яе ў нотны сшытак вам дапамогуць чароўныя гукі-зорачкі.
Пасля гэтага Дрозд раздаў кожнаму вучню пакет з музычнымі шарыкамі. Нават у пакеце яны пазвоньвалі, удараючыся адзін у аднаго, і таму ўспыхвалі рознакаляровымі агеньчыкамі, нібы ілюмінацыя на навагодняй ёлцы.
Дома кожнае птушанятка склала сваю ўласную непаўторную песню. У маладых птушанят – няхай гэта будзе верабейка, сінічка, ластаўка, пеначка ці канаплянка – ўжо сфарміраваўся свой густ, сваё бачанне прыгажосці музыкі. Так, так! Менавіта бачанне! І гэта не дзіўна, бо складаць песні малышам дапамагалі каляровыя музычныя шарыкі!
З тых часоў, усе маладыя птушаняты праходзяць навучанне ў Галоўнай музычнай школе лесу. Яны вучацца спяваць, складаць дзіўныя па прыгажосці мелодыі, пачынаюць бачыць і заўважаць вакол сябе жывыя музычныя гукі. Гэтыя гукі, нібы яркія рознакаляровыя шарыкі, пераліваюцца ў святле сонечных прамянёў, скачуць і лётаюць вакол птушачак. Тым самым, яркія гукі ствараюць у птушак, ды і ва ўсяго ляснога асяроддзя выдатны настрой! Вось чаму мы заўсёды захапляемся, пачуўшы ў парку, у лесе ці нават каля расчыненага акна звонкі галасок маленькай, але такой незвычайна шчаслівай птушачкі!
Гэтая казка на рускай мове
7.08.17